Un des plus illustres individus qui vécut à Woluwe-Saint-Lambert durant la Première Guerre mondiale fut sans doute Constant Montald. Il séjournait dans une villa-atelier qui porte aujourd’hui son nom. C’est à ce titre que plusieurs œuvres du peintre font partie des collections du Musée communal de Woluwe-Saint-Lambert.
Een van de meest illustere personen die tijdens de Eerste Wereldoorlog in Sint-Lambrechts-Woluwe woonde, was waarschijnlijk Constant Montald. Hij logeerde in een villa-atelier dat nu zijn naam draagt. Het is om deze reden dat verschillende werken van de schilder tot de collecties van het Stedelijk Museum van Woluwe-Saint-Lambert behoren.
Leur étude nous renseigne fort judicieusement sur les conditions de vie imposée par l’occupation de notre territoire. Les portraits du vieux paysan, de la vieille paysanne, de la vieille de profil et du jeune paysan, œuvres aux dimensions réduites en comparaison à ce que l’artiste avait pu produire avant-guerre, sont composés de couleurs sombres et peu variées. Montald, confiné chez lui, se retrouve limité tant sur les sujets de ses compositions que par les matériaux dont il dispose pour élaborer ses peintures. Comme le souligne Marc Villeirs, « les restrictions de guerre touchèrent sans exception tous les domaines de l’activité humaine en Belgique, en ce compris le milieu artistique ».
Hun studie geeft ons zeer verstandige informatie over de levensomstandigheden die worden opgelegd door de bezetting van ons grondgebied. De portretten van oude boer, de oude boerin, het oude profiel en de jonge boer, werkt met kleine afmetingen in vergelijking met wat de kunstenaar in staat was om vooroorlogse produceren zijn samengesteld uit donkere kleuren en weinig variatie. Montald, thuis cloisonné, is beperkt in termen van de onderwerpen van zijn composities als de materialen die hij heeft om zijn schilderijen te ontwikkelen. Zoals Marc Villeirs opmerkt: « oorlogsbeperkingen beïnvloedden zonder uitzondering alle gebieden van menselijke activiteit in België, inclusief het artistieke milieu ».
En revanche, l’occupation allemande put agir comme un moteur pour alimenter l’inspiration et le patriotisme d’autres artistes tels qu’Edgard Tytgat, alors réfugié en Angleterre. Elle le poussa à réaliser en 1916, dans le cadre d’une exposition de soutien aux soldats belges, un carrousel miniature. Il y évoque les péripéties d’un jeune marié alors envoyé sur le front. On notera que les personnages portent des vêtements aux couleurs de la Belgique réalisés par la femme de Tytgat, Maria.
Echter, de Duitse bezetting zou kunnen fungeren als een motor voor de inspiratie en het patriottisme van andere kunstenaars zoals Edgard Tytgat, vervolgens naar Engeland vluchtte stroom te voorzien. Ze duwde hem om in 1916, als onderdeel van een tentoonstelling van steun voor Belgische soldaten, een miniatuurcarrousel te realiseren. Het roept de wisselvalligheden op van een jonge bruidegom die vervolgens naar het front wordt gestuurd. Merk op dat de personages kleding dragen in de kleuren van België, deze zijn gemaakt door de vrouw van Tytgat, Maria.
Si la composition de cette œuvre renvoie évidemment aux thématiques de la kermesse et de la foire, chères à cet artiste, elle s’inscrit dans l’époque de sa conception. En effet, le carrousel était pourvu d’une manivelle et s’actionnait moyennant une pièce de six pence. L’argent qui y était récolté fut destiné aux soldats belges. Cette œuvre unique, qui remporta un grand succès, constitue l’une des pièces maîtresses du musée communal de Woluwe-Saint-Lambert.
Indien de samenstelling van dit werk duidelijk verwijst naar het thema van de beurs en de beurs, geliefd is bij de kunstenaar, is het in de tijd van de conceptie. Inderdaad, de carrousel was voorzien van een slinger en gehandeld door middel van een kamer van 6 pence. Het daar verzamelde geld was bestemd voor de Belgische soldaten. Dit unieke werk, dat een groot succes was, is een van de meesterwerken van het Gemeentemuseum Sint-Lambrechts-Woluwe.
© Musée communal de Woluwe-Saint-Lambert | Gemeentemuseum van Sint-Lambrechts-Woluwe
