Toen het in 1913 gebouwd werd, vestigde het “Pathé Palace” zich onmiddellijk als het grootste culturele centrum van Brussel.
Bedoeld door Charles Pathé als multifunctioneel cultureel centrum, naar het model van de Italiaanse Music Halls, het heeft een capaciteit van 2.500 personen en bestaat uit een tweedelige parterre, twee balkons, verschillende aangrenzende zalen en een grote bar met “Moorse” stijl decoraties in de kelder.
Ontworpen door de architect Paul Hamesse, een leerling van Paul Hankar, het gebouw is representatief voor de late Art Nouveau stijl, een voorbode van het begin van de Art Deco stijl. Het gebouw behoud elementen van de Eclectische stijl van zijn voorganger, het Hôtel des Ventes, gebouwd in 1880-1881.
[Plan van de bestaande gevel, bouwvergunning “Bouw van een theater”, TP 25458, 1913, A.S.B]
Reeds in 1929 werden de eerste moderniseringswerken ondernomen, vooral door de komst van pratende bioscoop : luidsprekers worden toegevoegd, de akoestiek wordt verbeterd, en het deel van de zaal waar het orkest zat is opgevuld met nieuwe rijen stoelen.
[Filmposter voor de film « Chouquette et son As », Pathé Palace, Anspachlaan 85, Brussels, 1920, IV-11, A.S.B]
In 1950 werden de Italiaanse decoraties verwijderd om het verkeer te verbeteren, maar sommige ervan zijn nu nog zichtbaar, onder andere in de “Foyer Hamesse”.
[Foto’s van de Pathé Palace, 1950, « bouwhistorisch » dossier, bouwvergunning « Hergebruik van het Palace als bioscoopcentrum», TP 114197, 2009, A.S.B]
Helaas sluit de bioscoop in 1973 zijn deuren, en de plaats werd geleidelijk verlaten, ondanks verschillende veranderingen van gebruik (winkels, woningen, showroom, enz.). Veel interieurelementen worden verwijdert, waaronder de parterre, die zal omgevormd worden tot een parkeerplaats.
[Foto van de gevel, bouwvergunning « Sloop van een luifel», TP 74121, 1965, A.S.B]
In 1997 werden de gevels en de Hamesse foyer geklasseerd door de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen, en in 1998 kreeg het gebouw dankzij het project Kladaradatsch! zijn oorspronkelijke functie als bioscoop terug, maar in 2000 werd het weer gesloten.
Hoewel het Nationaal Theater van België er in 2002 tijdelijk naartoe verhuisd, men moet wachten dat de Franse Gemeenschap, de nieuwe eigenaar van het gebouw, pas in 2004 een projectoproep lanceert om het gebouw om te vormen tot een arthousebioscoop.
De VZW “Le Palace”, voorgezeten door de filmmaker Luc Dardenne en gesteund door vele acteurs van de Belgische filmindustrie, die deze oproep wint.
Gezien de omvang van de taak, het ontwerpen en opstarten van de renovatie van het gebouw zal vele jaren in beslag nemen. Het doel van Alain Richard, de architect van het project, is om “een leegte te creëren”, om de plaats een samenhang terug te geven die door de talrijke herbestemmingen verloren is, vooral door te werken met natuurlijk licht.
[Foto’s voor restauratie, datum onbekend, « bouwhistorisch » dossier, bouwvergunning « Hergebruik van het Palace als bioscoopcentrum», TP 114917, 2009, A.S.B]
Het project werd gelanceerd in 2009, de werkzaamheden in 2012, en na 5 jaar werk kan de bioscoop in 2018 eindelijk zijn deuren openen.
Nu bestaande uit vier zalen, een restaurant en meerdere ruimtes ontworpen om allerlei culturele evenementen te organiseren, het Palace is terug op zijn plaats als belangrijke plaats voor bioscoop en cultuur in de breedste zin van het woord in Brussel.
Ondanks de achtereenvolgende vernielingen en restauraties troont de haan, embleem van het bedrijf “Pathé” en aanwezig sinds de bouw van het gebouw, nog steeds op de top.
[Plan van de voorgevel (detail), bouwvergunning “Bouw van een theater”, TP 25458, 1913, A.S.B.]
Bronnen
Geschiedenis op de website van het Palace
Pagina gewijd aan het gebouw op Inventaris van bouwkundig erfgoed
Pagina gewijd aan het gebouw op Wikipedia
© Stedenbouw Archief, Stad Brussel – Alle rechten voorbehouden
