14 september 1935 Antoine Bréart overlijdt op 84-jarige leeftijd op enkele dagen tijd aan een luchtweginfectie. De inwoners van Sint-Gillis rouwen om hun geliefde burgemeester. Aan alle gemeentelijke gebouwen hangt de vlag halfstok. Langs het parcours van de begrafenisstoet worden tot aan de gemeentegrens, alle lantaarns van de openbare verlichting met crêpe afgedekt. Talrijke delegaties en een menigte vrienden vergezellen hem naar zijn laatste rustplaats. Achter de lijkkoets voeren zijn zoon Emile Bréart en zijn schoonzoon H. Henoumont, de rouwenden aan, onder wie de schepenen en leden van de gemeenteraad van Sint-Gillis. Daarna volgt een immense menigte van familieleden en afgevaardigden…
[Uitvaart van Antoine Bréart, 18 september 1935. Inventaris 12, gemeentelijke archieven van Sint-Gillis.]
[Affiche waarop het overlijden van Antoine Bréart wordt bekendgemaakt, 1935. Inventaris 3 supplement 1]
Deze persoonlijkheid met een lange en productieve carrière, gaf zijn politieke loopbaan met meesterhand vorm en ondanks zijn razendsnelle klim naar de top, bleef hij eenvoudig, minzaam, hartelijk en joviaal, eigenschappen waarmee hij zijn medeburgers voor zich kon winnen.
Antoine Bréart werd in 1851 geboren te Loupoigne, in de provincie Brabant. Op twintigjarige leeftijd opende hij een stoffenwinkel in Genappe en begon hij zich te interesseren in het politiek liberalisme. Op bijna 30-jarige leeftijd stelde hij zich in 1878 kandidaat bij de gemeenteraadsverkiezingen van Genappe, waar hij verkozen raakte als gemeenteraadslid, een functie die hij tot 1890 zou bekleden. Via zijn ondernemersactiviteiten kwam hij in diezelfde periode in Sint-Gillis terecht, waar hij een huis kocht in de de Mérodestraat 54. Door de populariteit die hij bij zijn kiezers genoot, zijn reputatie in liberale kringen en de sterke sympathie die zijn vele vrienden in Sint-Gillis voor hem koesterden, trad hij op 1 januari 1891 toe tot de gemeenteraad van Sint-Gillis. Onmiddellijk na zijn aantreden, nam hij zich voor te ijveren voor het algemeen kiesrecht.
Zijn succes, gekoppeld aan zijn doorzettingsvermogen, brachten hem naar het kanton Elsene, waar hij in 1895 als provincieraadslid werd verkozen. Vanaf 1898 vertegenwoordigde hij de belangen van Sint-Gillis binnen deze beraadslagende vergadering maar reeds rond 1896, vertrouwden zijn collega’s hem de functie van secretaris van de provincieraad toe.
Toen hij op 11 januari 1900 werd aangesteld als schepen van Financiën, was hij op zijn best en stelde hij zijn persoonlijke ervaring en grondige kennis van het bedrijfsleven ten dienste van zijn medeburgers. De gemeentekas werd oordeelkundig beheerd en bleef relatief gezond.
[Portret van Antoine Bréart, zonder datum.]
In oktober 1909 overleed burgemeester Maurice Van Meenen. Antoine Bréart nam de fakkel over en aanvaardde de functie van hoogste magistraat van een grote gemeente. Zijn volle aandacht ging toen naar drie essentiële punten voor de toekomst van de gemeente: zijn medewerking aan het financiële beheer, de verbetering van het gemeentelijk onderwijs, en de verfraaiing van Sint-Gillis gekoppeld aan de aanleg van nieuwe wijken. Antoine Bréart zou echter de periode van onrust tijdens de oorlog en de moeilijke naoorlogse jaren meemaken. De bevolking van Sint-Gillis viel ten prooi aan ellende en angst. Alle goedbedoelde initiatieven om het algemeen leed te verzachten waren bij voorbaat verdacht en nooit zou de taak van gemeentebestuur delicater en lastiger zijn.
[Bezoek aan het stadhuis van Sint-Gillis van Brand Whitlock, gevolmachtigd minister van de Verenigde Staten, 23 mei 1916.]
[50ste verjaardag van de “Cercle Royal Offenbach”, 10 oktober 1920. Gift aan de gemeente Sint-Gillis van dhr. Patrick Debouverie, ereschepen.]
Op 25 juli 1920 werd ter gelegenheid van de 25ste verjaardag van zijn intrede in de Raad, een administratief jubileum voor hem georganiseerd. Hij ontving zijn marmeren buste en de gemeentelijke medaille in drie exemplaren (goud, brons, zilver). Bovendien werd nog tijdens zijn leven, de Tirolstraat omgedoopt in Antoine Bréartstraat.
Na vijftig onvermoeibare jaren ten dienste van het openbare leven, nam Antoine Bréart ontslag. Zijn intelligentie, zin voor initiatief en tomeloze inzet voor de belangen van zijn medeburgers, zullen voor immer in de geschiedenis van de gemeente Sint-Gillis gegrift staan.
[Borstbeeld van Antoine Bréart, burgemeestergalerij – 1ste verdieping van het stadhuis van Sint-Gillis.]
[Straatnaambord, Antoine Bréartstraat 42.]
Referenties:
- Administratief jubileum van dhr. Antoine Bréart, burgemeester – 1894-1916, plechtige zitting van de Gemeenteraad van 25 juli 1920.
- Artikel uit de krant La Nation Belge van 19/09/1935
- Artikel uit de krant Le Peuple van 17/09/1935
© Gemeente Sint-Gillis
