A partir du milieu du XVIIIe siècle, une nouvelle mode architecturale venue d’Angleterre se fait une place de choix au sein de la bonne société européenne, celle des petites constructions de plein air conçues pour héberger théâtre ou concerts lors des garden parties. L’une d’entre elles fera particulièrement sensation : le « Falke’s Hall », à Londres, qui servira de modèle dans toute l’Europe et dont le nom évoluera en « Fox Hall », puis même en « Vaux-Hall » ou « Waux-Hall » à son arrivée à Bruxelles.
Vanaf het midden van de achttiende eeuw, vindt een nieuwe architectonische mode uit Engeland plaats bij Europese dames en heren uit de meer gegoede standen : kleine buitengebouwen om theater of concerten te organiseren tijdens garden parties.
Een daarvan zal een bijzondere sensatie zijn: de « Falke’s Hall » in Londen, die in heel Europa als een model zal dienen en waarvan de naam zal evolueren naar « Fox Hall », dan zelfs « Vaux-Hall » of » Waux-Hall « bij zijn aankomst in Brussel.
[Le Vauxhall en 1872, gravure extraite de L’Illustration européenne | De Vaux-Hall in 1872, prent uit het « L’illustration européenne – source/bron: Wikipedia]
Ouvert en 1781 par les directeurs du Théâtre du Parc, le bâtiment se veut lieu de concert et de jeu, et attire rapidement toute la bonne société Bruxelloise, à tel point qu’il faut rapidement l’agrandir. C’est chose faite en 1913, quand la Ville de Bruxelles, propriétaire depuis 1818, confie le projet à l’architecte François Malfait. Celui-ci concevra dans un style Louis XVI un impressionnant projet de galerie en U, accompagnée d’une rotonde surmontée d’une coupole et d’un pavillon d’orchestre, le tout dans un treillage complexe de bois, métal et acier.
Het gebouw werd geopend in 1781 door de directeurs van het Park Theater, een plaats voor concerten en kermis, dat de dames en heren uit de meer gegoede standen Brussel zo snel aantrekt, dat het vergroot moet worden. Nieuwe werken werden uitgevoerd in 1913, toen de Stad Brussel, eigenaar sinds 1818, het project toevertrouwt aan de architect François Malfait. Deze laatste zal in Louis XVI-stijl een indrukwekkend U-vormig galerijproject ontwerpen, met een rotonde met een koepel erover, en een orkestpaviljoen, alles in een complex traliewerk van hout, metaal en staal.
[Projet de transformation du Vaux-Hall, plan, 1986, Archives des permis d’urbanisme (dossier TP n°96.681), Archives de la Ville de Bruxelles (service de l’Urbanisme) | Project voor de transformatie van de Vaux-Hall, plan, 1986, Archief van de stedenbouwvergunningen (dossier n°96.681), Archief van de Stad Brussel (Stedenbouwkundige dienst)]
Petit-à-petit laissé à l’abandon, malgré son classement en 1994 et la transformation du pavillon d’orchestre en habitation privée en 1986 (image ci-dessus), le Vaux-Hall sera sauvé en 2009 quand un projet conjoint de restauration est décidé entre la Ville de Bruxelles et la Région de Bruxelles-Capitale. Le chantier commence en 2012, pour une durée de 5 ans, tant le travail se veut délicat (certaines techniques en vogue à l’époque s’étant quasiment perdues aujourd’hui). Il accueille désormais tous les étés le « Vaux-Hall Summer », manifestation gratuite et ouverte à tous, proposant un programme culturel varié, des thés dansants aux projection de courts-métrages, en passant par des cours de danses ou des activités pour les enfants.
Beetje bij beetje links verwaarloosd, ondanks zijn classificatie in 1994 en de transformatie van het orkestpaviljoen in een privéwoning in 1986 (beeld hierop), zal de Vaux-Hall gered worden in 2009, wanneer een gezamenlijk restauratieproject wordt besloten tussen de Stad van Brussel en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het project start in 2012, voor een periode van 5 jaar, omdat het werk delicaat is (sommige oude bouwtechnieken zijn vandaag verlaten). Men organiseert nu elke zomer het « Vaux-Hall Summer », een gratis evenement voor iedereen, met een gevarieerd cultureel programma, “thé dansant” en projectie van korte films, danslessen of activiteiten voor kinderen.
Liens utiles | Nuttige links
Le Vaux-hall est toujours vert au parc de Bruxelles: «Les rois s’y montraient» (article du journal l’Avenir)
Le Vaux-hall retrouve son éclat d’antan (article sur le site Brussels-life.be)
Waux-Hall Warandepark open voor het publiek: ‘beeldschoon’ (artikel van Bruzz.be)
© Ville de Bruxelles (service de l’Urbanisme) | Stad Brussel (Stedenbouwkundige dienst)
2 thoughts on “Vaux-Hall : le Parc Royal à l’heure anglaise | Vaux-Hall: Koninklijk Park op de Engelse manier”